Chi tiết bài viết

Nghề phiên dịch là gì?

Nghề phiên dịch là gì? Hãy thử tưởng tượng bạn đã học tiếng Anh ở trường. Rồi một hôm, có ông khách người Anh tới chơi nhà, thăm ba của bạn. Trong nhà, ngoài bạn ra, chẳng ai biết ngoại ngữ cả. Vậy là ông khách và ba của bạn sẽ nói chuyện thông qua bạn. Lúc này, bạn đang làm công việc của người phiên dịch đấy.

 

 

Phiên dịch là gì?

Hãy thử tưởng tượng bạn đã học tiếng Anh ở trường. Rồi một hôm, có ông khách người Anh tới chơi nhà, thăm ba của bạn. Trong nhà, ngoài bạn ra, chẳng ai biết ngoại ngữ cả. Vậy là ông khách và ba của bạn sẽ nói chuyện thông qua bạn. Lúc này, bạn đang làm công việc của người phiên dịch đấy.

Hiểu một cách đơn giản nhất, phiên dịch là việc chuyển một chữ, một câu, một văn bản (nói hoặc viết) từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác mà không làm thay đổi ý nghĩa của chúng.

Việc chuyển ngôn ngữ này rất khác biệt so với việc dịch từng chữ một. Người làm phiên dịch giỏi và linh hoạt luôn có xu hướng chuyển ý từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác sao cho vẫn giữ được chính xác và trọn vẹn ý ban đầu.

Dịch chính xác từng câu, từng chữ là lý tưởng nhất. Nhưng điều ấy chỉ có thể thực hiện được với những ngôn ngữ khá gần gũi nhau như tiếng Pháp, Anh, Tây Ban Nha…Nhưng ngay đối với các ngôn ngữ gần gũi đó, không phải lúc nào cũng có thể dịch sát từng câu, từng chữ như vậy. Chẳng hạn, cùng một câu “Im lặng là đồng ý”, tiếng Pháp dịch là “Qui se tait consent” (Ai im lặng là đồng ý), còn tiếng Anh là “Silence gives consent) (Im lặng cung cấp sự đồng ý).

Phiên dịch viên là ai?

Phiên dịch viên là người chuyên làm công việc chuyển các văn bản (nói hoặc viết) từ ngôn ngữ này sang ngôn ngữ khác một cách chính xác, giúp những người nói không cùng ngôn ngữ có thể hiểu nhau.

Như bạn có thể thấy, phiên dịch là một công việc rất hữu ích và cao quý. Người làm phiên dịch chính là cầu nối khiến các quốc gia, tổ chức, cá nhân thuộc các ngôn ngữ khác nhau hiểu được nhau, giúp họ có sự thông cảm, thấu hiểu và trở nên gần gũi với nhau hơn.

Phiên dịch viên không chỉ đơn thuần dịch về mặt từ, ngữ, họ phải truyền tải nội dung và ý tưởng của người nói tới người nghe, người viết tới người đọc. Bởi vậy, công việc này đòi hỏi người phiên dịch phải hiểu một cách tổng quát về vấn đề, sự kiện mà học đng dịch. Từ đó, học có thể chuyển đổi đầy đủ, chính xác vấn đề từ ngôn ngữ gốc sang ngôn ngữ dịch.

Nhạy cảm, hiểu biết về văn hóa cũng như sự tinh thông trong cách sử dụng ngôn ngữ là những yêu cầu cần có của người phiên dịch.

Nghề phiên dịch hướng tới ai?

Đối tượng của người phiên dịch chính là những sự kiện, vấn đề, ý tưởng…được nói hoặc viết bằng một ngôn ngữ, cần được chuyển đổi sang ngôn ngữ khác. Bởi vậy, lĩnh vực hoạt động của nghề này rất đa dạng và phong phú. Trong nọi sự kiện, vấn đề…mang tính chất quốc tế đều cần tới phiên dịch.

Người phiên dịch làm việc cho các quốc gia, tổ chức và cá nhân có nhu cầu. HỌ giữ vai trò quan trọng trong chiến tranh (hỏi cung tù bình hoặc những kẻ xâm nhập trái phép, soạn tối hậu thư, giao dịch đàm phán…) và càng quang trọng hơn trong hòa bình (thúc đẩy quan hệ hữu nghị hợp tác về chính trị, kinh tế, văn hóa, nghệ thuật, bảo vệ quyền lợi dân tộc và độc lập, an ninh quốc gia…)

Thế giới đang đứng trước hai xu hướng: toàn cầu hóa và khu vực hóa. Xu hướng toàn cầu hóa đòi hỏi bạn ít nhất phải thông thạo một ngoại ngữ vốn được coi là ngôn ngữ quốc tế: tiếng Anh.

Còn xu hướng khu vực hóa lại mở ra trước mắt bạn vô vàn cơ hội nêu sbanj giỏi những ngôn ngữ của châu Á như tiếng Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quóc…hay ngôn ngữ của các quốc gia trong khu vực ASEAN (Thái Lan, Lào, Camphuchia, Indonesia…)

Hiểu biết sâu sắc ngôn ngữ một dân tộc khác sẽ giúp người phiên dịch hiểu kỹ được những điểm mạnh và yếu của ngôn ngữ ấy, đồng thời giúp các thuyết khách làm việc một cách có hiệu quả hơn.

Khi nhận xét về một đại sứ Pháp ở Đức, một cán bộ cao cấp của Bộ ngoại giao Đức nói:

“Chúng tôi cảm thấy sung sướng khi nghe đại sứ nói tiếng Đức một cách lưu loát, hiếm khi phải do dự trong việc dùng chữ”.

Vị đại sứ này vốn xuất thân là một phiên dịch và lời khen ấy là sự tôn vinh cho cả sự nghiệp phiên dịch lẫn ngoại giao của ông.

Nguồn: Tủ sách hướng nghiệp-Nghề phiên dịch