Chi tiết bài viết

Đường chân trời đã mất - Mở đầu 3

Đường chân trời đã mất - Mở đầu 3 Cậu ta kể tiếp:"Tôi thật sự đã đến đó và đã được tiếp đón rất nhiệt tình, cho dù việc tôi đến thăm ngay có làm bà cảm thấy hơi lạ. Tôi nghĩ rằng đối với một người không phải là tín đồ Thiên chúa giáo thì một trong những việc khó hiểu nhất là: giáo đồ Thiên chúa giáo đã làm thế nào để dung hoà một cách dễ dàng giữa sự nghiêm khắc chính thống của tôn giáo với sự thoải mái của người đời. Việc này quá phức tạp, đúng không? Nhưng cho dù thế nào thì cũng kệ họ, những người truyền giáo đó đã nhóm lại thành một quần thể rất vui vẻ. Tôi đến đó chưa

mo dau 3 photo modau3-w_zps99fc9804.jpg

Cậu ta kể tiếp:"Tôi thật sự đã đến đó và đã được tiếp đón rất nhiệt tình, cho dù việc tôi đến thăm ngay có làm bà cảm thấy hơi lạ. Tôi nghĩ rằng đối với một người không phải là tín đồ Thiên chúa giáo thì một trong những việc khó hiểu nhất là: giáo đồ Thiên chúa giáo đã làm thế nào để dung hoà một cách dễ dàng giữa sự nghiêm khắc chính thống của tôn giáo với sự thoải mái của người đời. Việc này quá phức tạp, đúng không? Nhưng cho dù thế nào thì cũng kệ họ, những người truyền giáo đó đã nhóm lại thành một quần thể rất vui vẻ. Tôi đến đó chưa đầy một giờ đồng hồ mà cơm canh đã chuẩn bị xong. Một bác sĩ cơ đốc giáo người Trung Quốc còn trẻ ngồi cạnh tôi. Trong bữa ăn, cậu ta luôn nói chuyện với tôi rất vui vẻ bằng cả tiếng Pháp và tiếng Anh. Ăn xong, cậu ta và bà Viện trưởng cùng đưa tôi đi thăm bệnh viện mà họ rất tự hào. Tôi cũng cho họ biết tôi là một nhà văn. Và họ cũng rất ngây thơ nghĩ rằng tôi sẽ viết sách mọi chuyện về họ, suy nghĩ này đã làm họ vô cùng phấn khởi. Chúng tôi tới thăm các giường bệnh, vừa đi cậu bác sĩ vừa kể cho tôi nghe về từng trường hợp. Các giường bệnh rất sạch sẽ, không hề có bụi bặm, chứng tỏ ở đó đã được quản lý rất tốt. Lúc đó tôi đã quên hẳn trường hợp người bệnh kỳ lạ biết nói tiếng Anh chuẩn kia, mãi cho đến khi vị nữ Viện trưởng nhắc tôi đi thăm cậu ta thì tôi mới nhớ ra. Tôi chỉ nhìn thấy người bệnh từ phía lưng vì anh ta đang ngủ. Không hiểu điều gì đã khiến tôi nói "Xin chào!" với cậu ta bằng tiếng Anh. Đây chỉ là câu nói vụt hiện lên trong đầu tôi chứ không phải là câu tôi định nói. Anh ta bỗng nhiên quay lại và cũng trả lời "Xin chào!", anh ta phát âm rất chuẩn, chỉ cần nghe là cũng biết đã được qua đào tạo chính quy. Nhưng khi tôi còn chưa kịp cảm nhận được điều kỳ lạ này thì tôi đã nhận ra được anh ta là ai, cho dù khuôn mặt anh ta đầy râu ria và vẻ bề ngoài đã thay đổi nhiều. Anh ta chính là Conway! Tôi có thể khẳng định chính là anh ta. Nhưng nếu lúc đó tôi dừng lại và bình tĩnh suy nghĩ một chút thì có thể tôi đã kết luận anh ta không phải là Conway. Rất may, lúc đó tôi đã gọi tên anh ta và tự giới thiệu tên mình. Anh ta nhìn tôi nhưng không hề nhận ra tôi. Mặc dù vậy tôi vẫn khẳng định mình không nhận lầm người. Cơ mặt anh ta co giật một cách kỳ lạ, biểu hiện này của anh ta tôi đã từng thấy trước đây, nhưng đôi mắt xanh thì không hề thay đổi. Hồi còn ở Bario, chúng tôi thường nói đùa rằng nếu nói trời Oxford xanh thì đôi mắt xanh của anh ta còn xanh hơn cả cầu Cambridge. Ngoài ra, anh ta còn là người đã gặp thì sẽ khó quên nên không dễ gì bị nhận nhầm. Vị bác sĩ và bà Viện trưởng đã rất xúc động trước cảnh tượng này. Tôi cho họ biết tôi đã nhận ra người này, anh ta là người Anh, là bạn của tôi. Nếu anh ta không nhận ra tôi thì chỉ có thể do một nguyên nhân - anh ta đã hoàn toàn mất trí nhớ. Họ đã rất ngạc nhiên nhưng cũng tỏ ra đồng tình với suy đoán của tôi. Sau đó, chúng tôi đã trao đổi rất lâu về bệnh tình của Conway. Với điều kiện sức khoẻ như vậy, anh ta làm thế nào đến được Trùng Khánh, điều này không ai có thể lý giải nổi?

“Nói tóm lại là tôi đã ở đó trong hai tuần, hy vọng có thể tìm được cách giúp anh ta nhớ lại một chút. Tôi đã không làm được, nhưng sức khỏe anh ta ngày một hồi phục, chúng tôi đã nói chuyện rất nhiều. Khi tôi chân thành nói cho anh ta biết tôi là ai và anh ta là ai, anh ta lắng nghe rất ngoan ngoãn và không có bất kỳ ý kiến nào khác. Trông anh ta rất vui vẻ, thậm chí có lúc còn phảng phất vẻ phấn chấn, và dường như rất vui có tôi đi cùng. Tôi có đề nghị đưa anh ta về nhà, anh ta chỉ nói đơn giản là bản thân không hề quan tâm. Điều này làm cho mọi người thấy có vẻ xót xa, rõ ràng là anh ta đã mất đi sự mong muốn cần phải có của mỗi con người. Tôi nhanh chóng thu xếp việc rời khỏi đó của chúng tôi. Tôi có một người bạn thân làm việc ở lãnh sự quán tại Hán Khẩu, do đó những thủ tục cần thiết như làm hộ chiếu đã được thực hiện rất nhanh và không gặp phải trục trặc gì. Thực ra, đối với tôi, để suy nghĩ cho Conway, tốt nhất toàn bộ sự việc không nên nói toạc ra làm gì, càng không thể để anh ta trở thành miếng mồi của báo giới. Rất mừng là tôi đã làm được điều đó, nếu không, những tay nhà báo luôn nhòm ngó khắp nơi đã bu kín lại như ruồi thấy mật rồi.

“Chúng tôi rời khỏi Trung Quốc bằng con đường thông thường nhất. Chúng tôi đi tàu từ Trường Giang đến Nam Kinh, sau đó đi tàu hỏa đến Thượng Hải. Tối hôm đó có một chuyến tàu đi đến San Francisco, thế nên chúng tôi vội vã lên thuyền.”

“Cậu thật sự đã làm quá nhiều việc cho anh ta”. Tôi nói.

Rutherford không hề phủ nhận. “Tôi nghĩ tôi sẽ không làm nhiều việc như vậy nếu đó là người khác.” Cậu ta nói tiếp, “Nhưng ở con người này có một thứ gì đó rất khó giải thích lại thu hút người khác, mà cái thứ đó vẫn luôn tồn tại, nó có thể làm bạn giúp đỡ anh ta một cách tự nguyện.”

“Đúng thế”, tôi cũng đồng ý, “ Anh ta có một sức hấp dẫn đặc biệt, đó là một thứ khí chất mê người mà mỗi khi nhớ lại sẽ làm cho người ta vui vẻ. Đương nhiên, cho dù bây giờ nghĩ lại, trong đầu tôi vẫn hiện lên hình ảnh anh ta mặc bộ đồng phục học sinh bằng vải Fla-nen”.

“Cậu không quen anh ta ở đại học Oxford thật là đáng tiếc. Thời đó, anh ta thật huy hoàng, không thể tìm được một từ ngữ nào khác để hình dung về anh ta. Sau khi chiến tranh nổ ra, có người nói anh ta đã thay đổi, bản thân tôi cũng cho rằng anh ta khác trước rồi. Nhưng tôi không thể kìm nén cảm nhận của mình rằng, với tài năng của anh ta thì nên đi làm những việc quan trọng hơn, làm một viên chức nhỏ dưới quyền của nhà vua không phải là một công việc vĩ đại trong trí tưởng tượng của tôi. Còn Conway là một người quá giỏi giang, hoặc có thể nói anh ta vốn là một người quá giỏi giang. Cậu và tôi đều biết anh ta, tôi cho rằng tôi có thể nói không hề khoa trương rằng đây là quãng thời gian cả đời tôi không bao giờ quên. Hơn nữa, cho dù khi tôi gặp anh ta ở Trung Quốc, trong đầu anh ta trống rỗng, quá khứ của anh ta là một câu đố không ai hiểu được, nhưng anh ta còn có một ma lực kỳ lạ hấp dẫn tôi.”

Rutherford trầm ngâm một lúc nhớ lại chuyện cũ, rồi mới nói tiếp: “Cũng giống như sự tưởng tượng của anh, chúng tôi đã nối lại tình bạn khi ở trên thuyền, tôi kể lại cho anh ta một cách chi tiết những việc liên quan đến anh ta mà tôi biết. Anh ta nghe rất tập trung, sự tập trung mang vẻ ngốc nghếch. Anh ta có thể nhớ rất rõ từng sự việc từ sau khi đến Trùng Khánh, ngoài ra, điều tôi cảm thấy vui mừng là những ngoại ngữ mà anh ta biết không hề mất đi như những ký ức trong quá khứ. Ví dụ như, anh ta nói với tôi rằng anh khẳng định bản thân có một số quan hệ với Ấn Độ, vì anh ta biết nói tiếng Ấn Độ."

“Ở Yokohama, tàu đã đầy hành khách. Trong số những người khách mới lên tàu có một nhà dương cầm tên là Sieveking, anh ta muốn đến Mỹ tổ chức lưu diễn. Anh ta ngồi cùng bàn ăn với tôi, có lúc nói chuyện với tôi và Conway bằng tiếng Đức. Conway không hề có biểu hiện nào khác thường. Nếu không nhắc đến việc anh ta đã bị mất trí nhớ mà chỉ nói chuyện bình thường, bạn sẽ không thể phát hiện được điều gì, vì trông anh ta hoàn toàn khỏe mạnh.”

“Vào một buổi tối sau khi đã rời Nhật Bản được vài ngày, các hành khách đã yêu cầu Sieveking độc diễn dương cầm trên boong tàu. Tôi và Conway cũng đi nghe nhạc. Tất nhiên, anh ta chơi đàn rất tuyệt vời. Anh ta chơi một số bản nhạc của Brahms, Scarlatti và rất nhiều tác phẩm của Chopin. Tôi nhìn Conway mấy lần, thấy cậu ta rất chăm chú thưởng thức và chìm đắm trong âm nhạc. Xét về tố chất âm nhạc trước đây của cậu ta thì điều này cũng rất tự nhiên. Sau đó, do các khán giả yêu cầu một lần nữa, Sieveking đã kéo dài thời gian của buổi biểu diễn, anh ta rất thân thiện đáp ứng lại yêu cầu của mọi người. Tôi nghĩ anh ta đã cảm ơn những fan hâm mộ nhiệt tình xung quanh bằng cách chơi thêm vài bản nhạc của Chopin, cậu cũng biết đấy sở trường của anh ta là biểu diễn các tác phẩm của Chopin. Cuối cùng, anh ta cũng rời khỏi cây đàn, đi ra phía cửa chính và để lại sau lưng những người hâm mộ. Anh ta tất nhiên cảm thấy rằng những việc anh ta làm cho những người hâm mộ đã quá đủ rồi. Cũng chính lúc đó đã xảy ra một việc lạ thường, Conway ngồi xuống trước cây đàn và chơi một khúc nhạc có tiết tấu vui vẻ. Tôi không nhận ra đó là tác phẩm của ai, nhưng việc này làm cho Sieveking vô cùng phấn khích. Anh ta đến bên Conway và hỏi đây là bản nhạc gì. Conway trầm ngâm một lúc, trông có vẻ rất lạ, giống như đang có gắng nhớ lại điều gì nhưng vẫn chưa nhớ ra được, nên anh ta chỉ có thể trả lời là không biết.

Sieveking đã phải thốt lên rằng đây quả thật là một câu chuyện khó tin nên đã trở nên rất phấn khích. Lúc đó, Conway dường như cố hết sức để nhớ lại, cuối cùng anh ta nói rằng đó là một đoạn nhạc tập của Chopin. Chính tôi cũng cho rằng không thể như thế, nên khi Sieveking hoàn toàn phủ nhận đó là tác phẩm của Chopin, tôi cũng không hề thấy ngạc nhiên. Nhưng Conway lại đột nhiên nổi cáu lên về chuyện này và làm tôi lại một lần nữa ngạc nhiên. Vì cho đến trước lúc đó, anh ta gần như không hề biểu lộ cảm xúc đối với bất kỳ chuyện gì. “Bạn thân mến”, Sieveking đưa ra đề nghị, “Tôi biết mọi tác phẩm của Chopin, tôi có thể bảo đảm với cậu rằng Chopin chưa hề viết bản nhạc mà cậu vừa chơi. Rất có thể ông ta sẽ viết khúc nhạc như thế, vì khúc nhạc rất giống với phong cách của ông, nhưng chắc chắn ông ta không viết khúc nhạc đó. Hãy cho tôi xem bản ký âm của bản nhạc này, bản nào cũng được”. Cuối cùng Conway cũng trả lời: “À, đúng rồi, tôi nhớ ra rồi, khúc nhạc này chưa từng được xuất bản. Là do tôi đã từng gặp một học trò của Chopin trước đây nên mới được biết khúc nhạc này…Tôi còn có một bản nhạc khác cũng chưa từng được xuất bản và cũng học được từ người học trò đó.”

Bản dịch riêng cho www.luyendichtiengtrung.com